Krok 4: Elektroniczny Obieg Dokumentów – Fundament Efektywnej Pracy z KSeF
📋 Nawiązanie do Kroku 3
W Kroku 3 przygotowaliśmy infrastrukturę techniczną: zaktualizowaliśmy oprogramowanie InsERT, podjęliśmy strategiczne decyzje o architekturze systemu (stanowiska vs serwer), zaplanowaliśmy ewentualną migrację do chmury i zadbaliśmy o bezpieczeństwo danych. Masz już solidny fundament techniczny – Twoje systemy są gotowe na KSeF.
Ale sama technologia to za mało. Najlepsza infrastruktura nie pomoże, jeśli procesy w firmie są chaotyczne.
Teraz czas na uporządkowanie przepływu dokumentów przez Twoją firmę. To kluczowy moment, bo po wdrożeniu KSeF będziesz musiał sprawnie zarządzać dokumentami w systemie hybrydowym: część elektronicznie przez KSeF, część tradycyjnie, część w plikach PDF. Elektroniczny obieg dokumentów (EOD) to most między Twoją infrastrukturą techniczną a codzienną efektywną pracą zespołu.
Elektroniczny obieg dokumentów i automatyczne księgowanie w erze KSeF
Jako analityk i wdrożeniowiec systemów ERP InsERT od lat obserwuję, jak zmienia się sposób pracy małych i średnich firm oraz biur rachunkowych. Elektroniczny obieg dokumentów (EOD), automatyczne odczytywanie faktur i integracje z systemami FK z ciekawostki stały się koniecznością. Nadchodzące obowiązkowe wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) tylko przyspiesza ten proces, a czasami wręcz wymusza.
W tym artykule pokazuję, jaką rolę odgrywają rozwiązania takie jak Portal Dokumentów InsERT oraz SaldeoSMART (w połączeniu z naszym integratorem Ati2Saldeo), jakie dają korzyści biznesowe i organizacyjne, a także jak może wyglądać nowy, uporządkowany obieg dokumentów zakupowych po wejściu KSeF. Skupiam się zarówno na perspektywie właścicieli firm i kluczowych użytkowników, jak i działów księgowości / biur rachunkowych.
1. Elektroniczny obieg dokumentów i automatyzacja księgowania
Jeszcze do niedawna elektroniczny obieg dokumentów kojarzył się głównie z dużymi korporacjami i rozbudowanymi systemami klasy workflow. Dziś EOD jest realnym, dostępnym narzędziem dla sektora MSP oraz biur rachunkowych, które chcą:
- uporządkować obieg dokumentów zakupowych i sprzedażowych,
- ograniczyć ręczne przepisywanie danych z faktur,
- szybciej przekazywać dokumenty do księgowości,
- lepiej kontrolować koszty i odpowiedzialność w organizacji.
Rolą EOD nie jest zastąpienie systemu ERP/FK, ale jego uzupełnienie: przejęcie obsługi dokumentów od momentu ich powstania (lub wpływu do firmy) aż do przekazania do właściwego systemu finansowo-księgowego czy magazynowego.
2. Portal Dokumentów InsERT i SaldeoSMART w praktyce
2.1. Portal Dokumentów InsERT – most między klientem a księgowością
Portal Dokumentów InsERT to rozwiązanie zaprojektowane przede wszystkim dla biur rachunkowych oraz firm prowadzących księgowość we własnym zakresie w oparciu o systemy InsERT (Rachmistrz / Rewizor nexo i GT / Navireo). Portal umożliwia:
- przekazywanie dokumentów do księgowości przez przeglądarkę (skany, PDF, zdjęcia),
- automatyczne odczytywanie danych z faktur,
- przekazywanie odczytanych dokumentów do programów FK InsERT,
- pracę w trybie prostego EOD z możliwością definiowania uproszczonej ścieżki akceptacji i opisów merytorycznych.
W trybie obiegu dokumentów Portal pozwala zdefiniować, jaką drogę przechodzi dokument w firmie – od osoby wprowadzającej, przez opis i akceptacje, aż po księgowość. Zamiast gubić się w mailach i segregatorach, dokument „idzie za procesem", a nie za pojedynczą osobą.
→ Więcej informacji: Portal Dokumentów – Atisoft
2.2. SaldeoSMART – OCR, zaawansowany obieg dokumentów i automatyczne księgowanie
SaldeoSMART to system, który łączy zaawansowane odczytywanie danych z dokumentów (OCR), elektroniczny obieg dokumentów oraz integracje z wieloma programami finansowo-księgowymi. Jego kluczowe elementy z punktu widzenia MSP i biur rachunkowych to:
- automatyczny odczyt danych z faktur (OCR) bez ręcznego przepisywania,
- elastyczny i rozbudowany obieg dokumentów z możliwością definiowania własnych ścieżek akceptacji,
- dedykowany moduł wystawiania faktur online,
- moduł budżetowania i analiz po wymiarach,
- obsługa rozrachunków i tworzenie paczki przelewów,
- integracje z różnymi systemami FK, w tym z oprogramowaniem InsERT (przez integrator lub plik „epp"),
- rozwijane mechanizmy współpracy z KSeF.
SaldeoSMART lepiej sprawdza się w środowisku, w którym oprócz systemów InsERT funkcjonują również inne systemy księgowe.
→ Więcej informacji: Wdrożenie systemu elektronicznego obiegu dokumentów SaldeoSMART – Atisoft
2.3. Integrator Ati2Saldeo – łącznik między SaldeoSMART a systemami InsERT
W praktyce wdrożeniowej systemu EOD w schemacie InsERT – SaldeoSMART niezwykle ważna jest rola integratora pomiędzy SaldeoSMART a systemami InsERT. W naszych wdrożeniach wykorzystujemy nasz dedykowany program - integrator Ati2Saldeo, który:
- zapewnia wymianę danych pomiędzy SaldeoSMART a systemami InsERT,
- umożliwia przenoszenie i dekretowanie automatycznie odczytanych dokumentów do Rewizora lub Navireo,
- pozwala korzystać z atutów SaldeoSMART (OCR, zaawansowany EOD, aplikacja mobilna), jednocześnie pozostając w ekosystemie InsERT,
- nie wymaga wymiany plikowej,
- zwrotnie przesyła dane o dekrecie widoczne w systemie EOD.
Dzięki temu użytkownik systemów InsERT ma wybór, czy skorzystać z Portalu Dokumentów czy SaldeoSMART, dobierając narzędzie do konkretnego procesu i potrzeb organizacji.
🔗 Ati2Saldeo – Nasze rozwiązanie integracyjne
Integrator Ati2Saldeo to autorski produkt Atisoft, który łączy możliwości SaldeoSMART z systemami InsERT (Rewizor GT/nexo, Navireo). Dzięki niemu zyskujesz:
- Pełną automatyzację przepływu dokumentów
- OCR i zaawansowany EOD SaldeoSMART
- Bezproblemową integrację z InsERT
- Wsparcie Atisoft w konfiguracji
3. Portal Dokumentów InsERT vs SaldeoSMART + integrator Ati2Saldeo – porównanie funkcjonalne
Poniżej zestawiam wybrane funkcjonalności obu rozwiązań w kontekście współpracy z systemami InsERT. Tabela nie wyczerpuje wszystkich możliwości, ale pokazuje najistotniejsze różnice widoczne z punktu widzenia użytkownika biznesowego i księgowego w procesie obiegu dokumentu zakupu kosztowego i zakupu towarów handlowych.
| Kategoria / Funkcjonalność | Portal Dokumentów (InsERT) | SaldeoSmart |
|---|---|---|
| INTEGRACJA I DOSTĘP | ||
| Integracja z InsERT GT | ✓✓ Natywna, pełna | ✓ Nasz integrator ATI2Saldeo lub pliki epp |
| Integracja z InsERT nexo | ✓✓ Natywna, pełna | ✓ Nasz integrator ATI2Saldeo lub pliki epp |
| Integracja z InsERT Navireo | ✓✓ Natywna, pełna | ✓ Nasz integrator ATI2Saldeo lub pliki epp |
| Integracja z innymi systemami ERP | ✗ Brak | ✓✓ API, wymiana plikowa |
| Dostęp przez przeglądarkę WWW | ✓✓ Tak | ✓✓ Tak |
| Aplikacja mobilna (iOS/Android) | ✗ Brak (ale jest dostęp przez www dopasowany) | ✓✓ Tak, dedykowana |
| Praca offline | ✗ Nie | ✗ Nie |
| Responsywny interfejs WWW (tablet, telefon) | ✓✓ Tak | ✓✓ Tak |
| OBSŁUGA DOKUMENTÓW | ||
| Obsługa faktur papierowych (skan) | ✓✓ Tak | ✓✓ Tak |
| Obsługa faktur PDF | ✓✓ Tak | ✓✓ Tak |
| Automatyczne pobieranie z KSeF 2.0 | ✓✓ Tak | ✓✓ Tak |
| Obsługa faktur korygujących z KSeF 2.0 | ✓✓ Tak | ✓✓ Tak |
| Obsługa dokumentów niefakturowych | ✓✓ Tak | ✓✓ Pełna (umowy, protokoły, inne) |
| Import z poczty email (załączniki) | ✓✓ Tak | ✓✓ Tak, automatyczny |
| Import dokumentów z zaufanych adresów email np. skaner sieciowy | ✓✓ Tak | ✓✓ Tak |
| Import automatyczny dokumentów z folderów lokalnych na komputerze | ✗ Nie | ✓✓ Tak |
| "Przeciągnij i upuść" plików z folderów lokalnych | ✓✓ Tak | ✗ Nie |
| Import z portali dostawców | ✗ Nie | ✗ Nie |
| Generowanie paczek przelewów | ✗ Nie | ✓✓ Tak |
| Zarządzanie rozrachunkami i płatnościami za dokumenty w obiegu | ✗ Nie | ✓✓ Tak |
| OCR I ROZPOZNAWANIE | ||
| OCR dla faktur zakupu | ✓ Podstawowe | ✓✓ Zaawansowane (AI/ML) |
| Rozpoznawanie kontrahenta | ✓✓ Tak | ✓✓ Tak + automatyczne dopasowanie |
| Rozpoznawanie pozycji faktury | ✗ Nie | ✓✓ Szczegółowe (towary/usługi) |
| Rozpoznawanie dat i numerów | ✓✓ Tak | ✓✓ Tak + walidacja |
| Rozpoznawanie kont księgowych | ✗ Nie | ✓✓ Tak (uczenie się) |
| Automatyczna kategoryzacja kosztów | ✗ Nie | ✓✓ Tak (AI) |
| Uczenie maszynowe (ML) | ✓✓ Tak, funkcjonalność rozwijana | ✓✓ Tak |
| OBIEGI I AKCEPTACJE | ||
| Prosty obieg (2-3 poziomy) | ✓✓ Tak | ✓✓ Tak |
| Złożony obieg (4+ poziomy) | ✗ Ograniczony | ✓✓ Tak |
| Warunkowe ścieżki obiegu | ✗ Nie | ✓✓ Tak (np. kwota >10k → dodatkowa akceptacja) |
| Delegowanie uprawnień | ✓ Bardzo podstawowe | ✓✓ Zaawansowane |
| Zastępstwa podczas nieobecności | ✓ Ręczne | ✓✓ Tak + automatyczne |
| Akceptacja grupowa (bulk) | ✗ Nie | ✓✓ Tak |
| Historia zmian i akceptacji | ✓✓ Tak | ✓✓ Tak + szczegółowa |
| POWIADOMIENIA | ||
| Powiadomienia email | ✓✓ Tak | ✓✓ Tak |
| WSPÓŁPRACA Z BIUREM RACHUNKOWYM | ||
| Portal dla księgowych biura | ✓✓ Tak | ✓✓ Tak |
| Automatyczne przekazywanie dokumentów do programów Insert | ✓✓ Tak po zalogowaniu do programu księgowego | ✓✓ Tak z synchronizatorem Ati2Saldeo |
| Automatyczne dekretowanie po imporcie automatycznym bez udziału użytkownika - Pełna księgowość Rewizor / Navireo | ✗ Nie | ✓✓ Tak |
| Statusy księgowania widoczne dla firmy | ✓✓ Tak | ✓✓ Tak |
| Komunikacja przez system | ✓✓ Tak | ✓✓ Tak |
| WYSZUKIWANIE I ARCHIWIZACJA | ||
| Wyszukiwanie podstawowe (filtry) | ✓✓ Tak | ✓✓ Tak |
| Wyszukiwanie pełnotekstowe (treść) | ✓✓ Tak | ✓✓ Tak |
| Zapisane filtry/wyszukiwania | ✗ Nie | ✓✓ Tak |
| Archiwizacja zgodna z prawem | ✓✓ Tak | ✓✓ Tak |
| Historia zmian w obiegu dokumentu | ✓✓ Tak | ✓✓ Tak |
| Eksport dokumentów (backup) | ✓✓ Tak | ✓✓ Tak |
| RAPORTOWANIE I ANALITYKA | ||
| Raporty standardowe | ✗ Nie | ✓✓ Tak |
| Raporty niestandardowe | ✗ Nie | ✓✓ Tak |
| Statystyki obiegu dokumentów | ✗ Nie | ✓✓ Tak |
| Analiza opóźnień | ✗ Nie | ✓✓ Tak |
| Analiza kosztów według kategorii | ✗ Nie | ✓✓ Tak |
| Dashboard dla zarządu, raporty w EOD | ✗ Nie | ✓✓ Tak |
| Eksport raportów (Excel, PDF) | ✗ Nie | ✓✓ Tak |
| BEZPIECZEŃSTWO | ||
| Szyfrowanie danych (SSL/TLS) | ✓✓ Tak | ✓✓ Tak |
| Dwuskładnikowe uwierzytelnianie (2FA) | ✓✓ Tak | ✓✓ Tak |
| Kontrola dostępu (role) | ✓✓ Tak podstawowa | ✓✓ Tak, zaawansowana |
| Zgodność z RODO | ✓✓ Tak | ✓✓ Tak |
| Kopie zapasowe automatyczne | ✓✓ Tak | ✓✓ Tak |
| Podpis elektroniczny dokumentów | ✗ Nie | ✗ Nie |
| ADMINISTRACJA I KONFIGURACJA | ||
| Łatwość konfiguracji | ✓✓ Bardzo łatwa | ✓ Średnia (wymaga planowania) |
| Zarządzanie użytkownikami | ✓ Podstawowe | ✓✓ Tak |
| Zarządzanie uprawnieniami | ✓ Proste | ✓✓ Tak |
| Konfiguracja obiegów | ✓ Prosty szablony | ✓✓ Tak |
| Integracja z Active Directory | ✗ Nie | ✗ Nie |
| WSPARCIE I WDROŻENIE | ||
| Czas wdrożenia | ✓✓ 3-5 dni | ✓ 2-4 tygodnie |
| Koszt wdrożenia | ✓✓ Niski | ✓ Średni/wyższy |
| Wsparcie producenta | ✓ InsERT | ✓ Saldeo + Atisoft |
| Wsparcie partnera (Atisoft) | ✓✓ Tak | ✓✓ Tak + integracja ATI2Saldeo |
| Szkolenia dla użytkowników | ✓✓ Tak | ✓✓ Tak |
| Dokumentacja | ✓✓ Tak | ✓✓ Tak |
| SKALOWALNOŚĆ I ROZWÓJ | ||
| Dla małych firm | ✓✓ Idealny | ✓ Tak |
| Dla średnich firm | ✓ Tak | ✓✓ Tak |
| Dla dużych firm | ✗ Ograniczony | ✓✓ Tak |
| Możliwość rozwoju i modyfikacji | ✗ Ograniczony | ✓✓ Tak |
| Moduły dodatkowe w ekosystemie programów producenta | ✓✓ Tak, Subiekt 123, Portal biura rachunkowego | ✓✓ Szerokie (HR, delegacje, umowy) |
| Koszt licencji (miesięcznie) | ✓✓ Niższy | ✓ Wyższy |
| Model rozliczenia | Subskrypcja | Subskrypcja |
| Koszty utrzymania | ✓✓ Niskie | ✓ Średnie |
Z perspektywy użytkownika systemów InsERT Portal Dokumentów jest rozwiązaniem najprostszym do wdrożenia i bardzo dobrze „czującym się" w ekosystemie InsERT. Z kolei SaldeoSMART, szczególnie z integratorem Ati2Saldeo, daje większą elastyczność i możliwości rozbudowy obiegu dokumentów, szczególnie gdy potrzebne jest indywidualne rozwiązanie.
4. Korzyści z EOD i automatycznego księgowania dla MSP
Najważniejsze korzyści, które na co dzień widzę u klientów wdrażających EOD i automatyczne księgowanie, to:
4.1. Oszczędność czasu
- mniej ręcznego przepisywania faktur,
- możliwość przeniesienia części pracy na pracowników merytorycznych (opisy, akceptacje),
- skrócenie czasu pomiędzy wpływem dokumentu a jego zaksięgowaniem.
4.2. Mniej błędów
- redukcja pomyłek wynikających z przepisywania danych,
- spójność danych pomiędzy dokumentem źródłowym a zapisami księgowymi,
- możliwość wprowadzenia reguł walidacji (np. NIP, daty, kwoty).
4.3. Kontrola i przejrzystość
- w każdym momencie wiadomo, na jakim etapie jest dokument,
- łatwiejsze identyfikowanie wąskich gardeł w organizacji,
- szybki dostęp do dokumentów przy analizach i kontrolach.
4.4. Bezpieczeństwo i zgodność z przepisami
- cyfrowe archiwum z kopią bezpieczeństwa,
- ograniczony dostęp przez role i uprawnienia,
- łatwiejsze przygotowanie materiału do audytu.
5. Rola elektronicznego obiegu dokumentów w erze KSeF
5.1. Perspektywa właścicieli firm i kluczowych użytkowników
Wejście KSeF sprawia, że szczególnie ważny staje się obieg dokumentów zakupowych: zarówno faktur za towary handlowe, jak i dokumentów kosztowych. Z punktu widzenia właściciela firmy oraz kluczowych użytkowników (kierowników działów, działu zakupów, kontrolingu) EOD oznacza:
- pełną kontrolę nad budżetem i kosztami – bieżący podgląd dokumentów zakupowych i ich statusu,
- przejrzyste ścieżki akceptacji – decyzje zakupowe są udokumentowane i łatwe do prześledzenia,
- szybsze procesy – brak paraliżu firmy wynikającego z konieczności ręcznego przeklikiwania się przez dziesiątki dokumentów z KSeF.
Dokumenty zakupów towarów handlowych i dokumenty kosztowe można kierować od razu do odpowiednich osób w organizacji. EOD staje się tu „dyspozytorem", który pomaga w odpowiednim przydziale obowiązków i odpowiedzialności.
5.2. Perspektywa księgowych – praca z dokumentami papierowymi i z KSeF
Dla księgowych wejście KSeF nie oznacza końca dokumentów papierowych. Przez dłuższy czas będziemy funkcjonować w świecie mieszanym: część dokumentów przychodzi w postaci e-faktur z KSeF, część nadal trafia w formie papierowej (np. paragony, dokumenty proste, załączniki). Elektroniczny obieg dokumentów pomaga księgowym:
- połączyć obie rzeczywistości – dokumenty papierowe są skanowane i trafiają do EOD, e-faktury z KSeF są pobierane i również umieszczane w jednym, spójnym środowisku,
- zachować porządek i kompletność – jedna faktura = komplet dokumentów (PZ, umowy, protokoły),
- skupić się na merytoryce – EOD przejmuje część pracy „mechanicznej", dzięki czemu księgowy może lepiej zarządzać ryzykiem i dbać o poprawność rozliczeń.
Rola księgowego przesuwa się z osoby wprowadzającej dane do systemu w stronę roli analityka i kontrolera poprawności dokumentów – Systemy InsERT, EOD i KSeF są tutaj kluczowym wsparciem.
5.3. Obieg dokumentów w biurze rachunkowym po wejściu KSeF
Wprowadzenie KSeF to nie tylko zmiana dla firm, ale także dla biur rachunkowych obsługujących swoich klientów. Do tej pory dokumenty były dostarczane na różne sposoby: osobiście, mailowo, a czasem po prostu w formie zdjęć przesłanych na skrzynkę. W nowej rzeczywistości Programy InsERT i integracje z KSeF umożliwia automatyczne pobieranie faktur, ale kluczową rolę odgrywa elektroniczny obieg dokumentów (EOD).
Dzięki wdrożeniu systemu EOD – na przykład takiego jak Portal Dokumentów – biuro rachunkowe może ustandaryzować i unowocześnić procesy przekazywania dokumentów. Klient otrzymuje możliwość dodawania faktur bezpośrednio do Portalu – wystarczy, że wrzuci skan czy PDF, opisze go i prześle do biura rachunkowego. Z kolei biuro rachunkowe ma pełną kontrolę nad tym, kto i kiedy ma dostęp do dokumentów, a także na bieżąco może śledzić postęp ich akceptacji.
W efekcie klient biura i biuro rachunkowe zyskuje narzędzie, które pozwala nie tylko odbierać dokumenty z KSeF, ale również gromadzić je w jednym bezpiecznym miejscu, opisywać i przesyłać do dalszego księgowania. To znacząco ułatwia codzienną współpracę i eliminuje chaos związany z wieloma kanałami dostarczania dokumentów.
Również bardzo ważny jest podział odpowiedzialności – opisany w dalszej części artykułu.
6. Przykładowe zmiany procesów po wejściu KSeF
6.1. Zakup paliwa do samochodu firmowego – płatność kartą lub gotówką
Przykład procesu, z którym spotyka się większość firm – tankowanie paliwa do samochodu firmowego.
Krok 1 – tankowanie i płatność
Pracownik tankuje samochód firmowy na stacji paliw i płaci:
- kartą firmową, albo gotówką
Otrzymuje wydruk ze stacji (specyfikację sprzedaży zamiast faktury) jako potwierdzenie transakcji.
Krok 2 – wprowadzenie dokumentu do EOD (może być zwykły email + zdjęcie z telefonu)
Pracownik robi zdjęcie dokumentu lub skanuje go i wprowadza do elektronicznego obiegu dokumentów. W opisie wskazuje, że jest to wydatek na paliwo do konkretnego pojazdu, a w przypadku płatności gotówką zaznacza potrzebę rozliczenia.
Krok 3 – rozliczenie gotówki (jeśli była płatność gotówkowa)
Po powrocie do firmy pracownik rozlicza się z gotówki. Na podstawie dokumentu w EOD osoba odpowiedzialna za kasę wystawia dokument KP/KW (w systemie FK lub module kasowym). Dokument kasowy jest powiązany z zapisanym w EOD dokumentem zakupu paliwa, co ułatwia późniejsze kontrole.
Krok 4 – faktura z KSeF i połączenie danych
Stacja paliw wystawia fakturę, która trafia do KSeF. System pobiera ją do EOD i łączymy z wcześniejszą specyfikacją/zgłoszeniem wydatku. Następnie dokument jest przekazywany do systemu FK (np. Rewizor, Rachmistrz, Navireo) w celu zaksięgowania.
Efekt
Cały proces – od tankowania przez rozliczenie gotówki po księgowanie – jest udokumentowany, a wszystkie elementy (specyfikacja, faktura z KSeF, dokument KP/KW) można łatwo odnaleźć i powiązać dzięki EOD.
6.2. Zakup towaru handlowego – współpraca Subiekta / Navireo i EOD Portal Dokumentów
W przypadku zakupu towarów handlowych kluczowa jest ścisła współpraca systemu magazynowego (np. Subiekt) z elektronicznym obiegiem dokumentów.
Proces warto wyraźnie podzielić na dwie warstwy:
- procesy realizowane w Subiekcie (dokumenty magazynowe, łączenie PZ z fakturą),
- procesy realizowane w EOD (dystrybucja dokumentów, przekazanie ich do właściwego działu).
Krok 1 – przyjęcie dostawy w magazynie (Subiekt)
Towar dociera do magazynu. Pracownicy magazynu przyjmują dostawę w Subiekcie, tworząc dokument PZ. Na tym etapie Subiekt odpowiada za ilości, stany magazynowe i dokumenty przyjęcia.
Krok 2 – pobranie faktury z KSeF (EOD)
Faktura zakupu trafia do KSeF i zostaje pobrana przez elektroniczny obieg dokumentów. Administrator dokumentów zakupowych widzi, że jest to faktura dotycząca zakupu towarów handlowych i kieruje ją do procesu zakupowego – do osób, które pracują w Subiekcie, docelowo systemy EOD będą robiły to automatycznie poprzez atrybuty dla obiektów dokument lub dostawcy.
Krok 3 – przekazanie faktury do Subiekt / Navireo
Z EOD faktura trafia do Subiekt / Navireo jako dokument pobrany z KSeF, dostępny do dalszego przetworzenia w module dokumentów. Od tego momentu łączenie faktury z dokumentem PZ i dalsza obsługa magazynowo–księgowa odbywa się już w Subiekcie.
Krok 4 – łączenie dokumentów (Subiekt)
Użytkownik Subiekt / Navireo korzysta z funkcji łączenia dokumentu PZ z fakturą zakupu (również tą pobraną z KSeF). Może:
- powiązać fakturę z istniejącym dokumentem PZ,
- utworzyć PZ na podstawie faktury, jeśli dostawa dopiero będzie realizowana,
- skontrolować zgodność ilości i wartości.
Rola EOD w tym procesie
Elektroniczny obieg dokumentów pełni rolę pośrednika: pobiera faktury z KSeF, pozwala administratorowi przypisać je do odpowiedniej ścieżki (np. „zakupy towarów handlowych"), a następnie przekazuje dokumenty do Subiekt / Navireo. To w Subiekcie odbywa się właściwe łączenie faktury z dokumentem PZ i zarządzanie magazynem.
7. Obieg dokumentów zakupowych wrażliwych i ochrona informacji
W wielu firmach od lat funkcjonuje nieformalny podział dokumentów na „standardowe" i „wrażliwe". Do dokumentów wrażliwych zalicza się m.in.:
- faktury związane z dużymi, wieloletnimi kontraktami i inwestycjami,
- dokumenty dotyczące wynagrodzeń kluczowych pracowników lub firm współpracujących,
- faktury obrazujące warunki handlowe z kluczowymi partnerami.
Takie dokumenty bardzo często krążą wyłącznie w wąskim gronie osób o najwyższym zaufaniu – właścicieli, członków zarządu, głównej księgowej. KSeF zmienia tę rzeczywistość: wszystkie faktury, także wrażliwe, trafiają do jednego systemu i mogą zostać pobrane do firmowego środowiska IT. Błędna konfiguracja systemów i obiegu może spowodować udostępnienie dokumentów osobom nieuprawnionym.
Rolą EOD jest tutaj wsparcie polityki bezpieczeństwa firmy, a nie jej zastępowanie. Dobrze skonfigurowany elektroniczny obieg dokumentów pozwala:
- administratorowi ręcznie lub automatycznie oznaczać dokumenty wrażliwe i kierować je do wąskiej grupy odbiorców,
- definiować ścieżki obiegu dla wybranych kontrahentów lub typów transakcji,
- technicznie ograniczyć dostęp do części dokumentów dla większości użytkowników.
Obecnie to użytkownik–administrator decyduje, jaki dokument uznaje za wrażliwy i komu go udostępnia. W bardziej zaawansowanych systemach EOD można budować reguły (np. na podstawie NIP, typu dokumentu, kwoty), które w przyszłości pozwolą na coraz większy stopień automatyzacji takiej klasyfikacji z wykorzystaniem dużych modeli językowych LLM „AI".
Kluczowe jest jednak to, aby konfiguracja EOD nie paraliżowała pracy całej firmy. Zamiast ręcznie przeglądać wszystkie faktury pobrane z KSeF, właściciel lub główna księgowa może skupić się tylko na tych dokumentach, które system – zgodnie z przyjętą polityką – przekazuje do specjalnej ścieżki obiegu.
8. Obieg dokumentów tylko w oparciu o systemy InsERT – kiedy to wystarczy?
Nie każda organizacja od razu potrzebuje pełnego, przeglądarkowego EOD. Programy InsERT (Subiekt, Rachmistrz, Rewizor, Navireo) już dziś posiadają własne mechanizmy współpracy z KSeF i moduły dokumentów pobranych.
W takim scenariuszu:
- dokumenty z KSeF są pobierane bezpośrednio do systemu InsERT,
- użytkownicy pracują wyłącznie w programach InsERT, bez dodatkowej warstwy EOD,
- osoba odpowiedzialna za dystrybucję dokumentów (np. dział księgowości) może w samym InsERcie decydować, które dokumenty trafiają do kogo.
To podejście sprawdza się szczególnie w mniejszych firmach, w których:
- niewiele osób bierze udział w obiegu dokumentów,
- niemal wszyscy pracują na systemach InsERT,
- nie ma potrzeby angażowania w proces osób spoza świata ERP/FK.
Wraz ze wzrostem skali, liczby użytkowników i złożoności procesów, naturalnym krokiem staje się dołożenie warstwy EOD (np. Portal Dokumentów, SaldeoSMART) – po to, aby:
- włączyć do obiegu osoby niepracujące na co dzień z systemem FK,
- udostępnić obieg dokumentów przez przeglądarkę i aplikację mobilną,
- wygodniej obsługiwać dokumenty spoza KSeF (załączniki, umowy, protokoły).
9. EOD jako uzupełnienie systemu zintegrowanego
Nawiązanie do Kroku 2: System zintegrowany
W Kroku 2 omawialiśmy korzyści z integracji sprzedaży i księgowości w systemach InsERT:
- Faktura wystawiona raz jest widoczna automatycznie w księgowości
- Eliminacja powielania danych
- Spójność informacji między działami
- Oszczędność czasu
EOD uzupełnia system ERP o kolejne ważne funkcje:
System ERP (InsERT GT/nexo/Navireo):
- Wystawianie faktur sprzedaży
- Ewidencja zakupów
- Magazyn, handel, księgowość
+ EOD (Portal Dokumentów / SaldeoSmart):
- Akceptacje i obiegi (kto, kiedy zatwierdził dokument)
- Parowanie dokumentów (specyfikacja sprzedaży, faktura z KSeF, zamówienia, protokół)
- Automatyczne rozpoznawanie (OCR dla dokumentów spoza systemu)
- Współpraca z biurem rachunkowym (wymiana danych, statusy)
- Dostęp mobilny (akceptacje z telefonu, pracujesz tam gdzie chcesz i jesteś)
- Archiwizacja elektroniczna (wszystkie dokumenty w jednym miejscu)
ERP + EOD = kompletne środowisko pracy:
- Wystawiasz dokumenty w ERP
- Akceptujesz i zarządzasz obiegiem w EOD
- Wszystko zintegrowane, bez duplikacji, bez przestojów
10. Bezpieczeństwo i dostępność dokumentów
Bezpieczeństwo na bardzo wysokim poziomie
Systemy EOD (Portal Dokumentów, SaldeoSMART) zapewniają:
- Szyfrowanie danych w transmisji i przechowywaniu
- Kontrola dostępu – każdy widzi tylko to, do czego ma uprawnienia
- Zapis zmian i akceptacji – rejestracja zdarzeń operacji
- Kopie zapasowe – automatyczne, regularne, bezpieczne
- Zgodność z RODO – pełna kontrola nad danymi osobowymi
- Archiwizacja zgodna z prawem – dokumenty dostępne w archiwum przez wiele lat
Dostępność dokumentów i nowoczesne wyszukiwanie
Dostęp "od ręki" według uprawnień:
- Dokumenty dostępne z dowolnego miejsca (biuro, dom, delegacja)
- Dostęp przez przeglądarkę lub aplikację mobilną
- Bez czekania na odpowiedź od współpracowników
Zaawansowane wyszukiwarki:
- Wyszukiwanie pełnotekstowe (system "czyta" zawartość dokumentów)
- Filtry: kontrahent, data, kwota, status, kategoria
- Wyszukiwanie po treści dokumentu (np. faktury z frazą "transport")
- Historia komentarzy i zmian
11. Automatyzacja księgowania: OCR, AI i KSeF
Technologie wspierające automatyczne księgowanie
OCR (Optical Character Recognition):
- Automatyczne rozpoznawanie danych z faktur papierowych i PDF
- System "czyta" fakturę i wyciąga: kontrahenta, NIP, datę, kwoty, pozycje
- Dokładność 95-98% (wymaga tylko weryfikacji, nie przepisywania)
Modele AI (sztuczna inteligencja):
- Uczenie się na podstawie wcześniejszych księgowań
- Automatyczna kategoryzacja kosztów (towar handlowy, materiał, usługa)
- Sugerowanie kont księgowych na podstawie historii
- Rozpoznawanie wzorców (faktura od tego dostawcy → zawsze to konto)
KSeF – dane strukturalne najwyższej jakości:
- Faktury w KSeF to strukturalne dane XML (nie zdjęcie, nie PDF)
- Każde pole jest oznaczone (to jest NIP, to jest kwota netto, to jest stawka VAT)
- Brak błędów OCR – dane precyzyjne, gotowe do automatycznego księgowania
- System może automatycznie księgować większość faktur bez udziału człowieka
Efekt synergii: OCR + AI + KSeF
12. Podział odpowiedzialności: merytoryka vs księgowość
Odpowiedzialność za opis merytoryczny i akceptację dokumentu
Kluczowa zasada: Zanim dokument trafi do księgowości, musi przejść weryfikację merytoryczną przez osoby odpowiedzialne merytorycznie.
Etap 1: Weryfikacja merytoryczna (przed księgowością)
Osoba odpowiedzialna (magazynier, kierownik działu, zarząd) sprawdza:
- Czy towar/usługa faktycznie została dostarczona/wykonana?
- Czy jest zgodna z zamówieniem (ilość, jakość, cena)?
- Czy transakcja jest związana z działalnością firmy?
- Czy dokument podlega księgowaniu (czy to koszt firmy, czy np. prywatna sprawa wspólnika)?
Akceptacja merytoryczna oznacza:
- "Tak, otrzymaliśmy ten towar"
- "Tak, to jest koszt naszej działalności"
- "Tak, zgadzam się z treścią faktury"
- "Tak, dokument należy zaksięgować"
To NIE jest decyzja księgowa – to decyzja biznesowa.
Etap 2: Akceptacja finansowa (zarząd/dyrektor)
Osoba upoważniona (często zarząd, dyrektor finansowy) potwierdza:
- Czy firma ma środki na zapłatę?
- Czy wydatek jest uzasadniony biznesowo?
- Czy zatwierdzamy płatność?
To również decyzja biznesowa, nie księgowa.
Etap 3: Księgowanie (księgowość)
Księgowa/księgowy odpowiada za:
- Zgodność z zasadami rachunkowości – czy dokument spełnia wymogi formalne?
- Prawidłowe księgowanie – odpowiednie konta, dekretacja, VAT
- Zgodność z polityką rachunkowości firmy
- Terminowość księgowania
Księgowa NIE podejmuje decyzji biznesowych:
- Nie decyduje, czy firmie potrzebny jest dany towar
- Nie decyduje, czy cena jest odpowiednia
- Nie decyduje, czy to jest koszt działalności
Księgowa weryfikuje formalną poprawność i księguje zgodnie z zasadami.
EOD wspiera właściwy podział odpowiedzialności
Bez EOD:
- Często wszystko spada na księgową: "sprawdź, czy to się zgadza", "zadzwoń do magazynu", "zapytaj szefa, czy zatwierdzić"
- Księgowa podejmuje decyzje, za które nie powinna odpowiadać
- Brak jasnych ścieżek akceptacji
Z EOD:
- Jasny workflow: dokument przechodzi przez określone osoby w określonej kolejności
- Każdy odpowiada za swój zakres: magazynier za merytorykę, zarząd za finansowanie, księgowa za poprawność księgowania
- Dokumentacja decyzji: system rejestruje, kto i kiedy co zatwierdził (dowód w razie kontroli)
- Księgowa dostaje dokument zaakceptowany merytorycznie i finansowo – może skupić się na księgowaniu, nie na wyjaśnianiu
13. Podsumowanie – jak podejść do EOD i KSeF w praktyce
Elektroniczny obieg dokumentów nie jest celem samym w sobie. To narzędzie, które – odpowiednio dobrane i wdrożone – pozwala:
- uporządkować pracę z dokumentami zakupowymi i sprzedażowymi,
- odciążyć księgowych od pracy manualnej i przenieść ich rolę w stronę kontroli i analizy,
- lepiej chronić wrażliwe informacje,
- przygotować firmę na nowe realia pracy z KSeF.
Portal Dokumentów InsERT i SaldeoSMART (w połączeniu z integratorem Ati2Saldeo) to dwa różne podejścia do podobnych wyzwań. Pierwsze idealnie wpisuje się w świat InsERT i pozwala szybko rozpocząć pracę z EOD w ekosystemie tego producenta. Drugie daje szerokie możliwości integracji, mocne OCR, aplikację mobilną i rozbudowany obieg dokumentów i wiele, wiele innych procesów, co szczególnie docenią firmy o bardziej złożonych procesach i biura rachunkowe obsługujące wielu klientów.
Kluczem do sukcesu jest nie tylko wybór narzędzia, ale przede wszystkim:
- analiza obecnych procesów,
- określenie, które dokumenty i działy mają być objęte EOD w pierwszym etapie,
- dopasowanie roli EOD do istniejących systemów ERP/FK (Subiekt, Rachmistrz, Rewizor, Navireo),
- świadome podejście do ochrony dokumentów wrażliwych.
Z mojego doświadczenia wynika, że najlepiej sprawdza się podejście etapowe: zaczynamy od faktur zakupowych, stopniowo rozszerzając EOD o kolejne obszary, jednak który system wybrać warto poprzedzić dokładną analizą potrzeb konkretnej firmy.
📋 Praktyczne wskazówki wdrożeniowe – lista kontrolna
Krok 1: Analiza potrzeb
- Ile faktur zakupu/sprzedaży miesięcznie?
- Ile osób w procesie obiegu?
- Jakie są największe problemy w obecnym obiegu?
- Czy potrzebne są zaawansowane akceptacje i routing?
- Czy używamy tylko systemów InsERT, czy też innych ERP?
Krok 2: Wybór rozwiązania
- Portal Dokumentów InsERT – dla prostszych obiegów, pełna integracja z InsERT
- SaldeoSMART + Ati2Saldeo – dla bardziej złożonych obiegów, większa elastyczność
Krok 3: Planowanie wdrożenia
- Mapowanie obiegu dokumentów (kto, co, kiedy, w jakiej kolejności)
- Określenie ról i uprawnień
- Ustalenie reguł akceptacji
- Plan migracji dokumentów historycznych (jeśli potrzebny)
Krok 4: Konfiguracja systemu
- Założenie kont użytkowników
- Konfiguracja obiegów i akceptacji
- Integracja z systemem FK (Portal lub Ati2Saldeo)
- Konfiguracja połączenia z KSeF
- Ustawienie powiadomień mailowych
Krok 5: Szkolenia
- Szkolenie dla administratora systemu
- Szkolenie dla użytkowników merytorycznych (akceptujących)
- Szkolenie dla księgowości
Krok 6: Pilotaż
- Testowanie na wybranej grupie dokumentów
- Zbieranie feedbacku od użytkowników
- Dostosowanie obiegów i procesów
Krok 7: Pełne wdrożenie
- Uruchomienie dla wszystkich użytkowników
- Monitoring pierwszych tygodni
- Wsparcie techniczne
Krok 8: Optymalizacja
- Analiza statystyk obiegu
- Identyfikacja wąskich gardeł
- Dostosowanie procesów
- Szkolenia uzupełniające
⚠️ Typowe błędy we wdrożeniach EOD
- Zbyt skomplikowany obieg na start: Lepiej zacząć prościej i rozbudowywać stopniowo
- Brak zaangażowania kadry kierowniczej: EOD wymaga zmiany przyzwyczajeń – potrzebne wsparcie z góry
- Za mało szkoleń: Użytkownicy muszą wiedzieć, jak system działa i dlaczego z niego korzystamy
- Brak jasnych procedur: Kto, co i kiedy ma robić w systemie
- Ignorowanie feedbacku użytkowników: System musi być wygodny, inaczej ludzie wrócą do starych nawyków
💬 Potrzebujesz pomocy we wdrożeniu EOD?
Skontaktuj się z nami – pomożemy Ci wybrać odpowiednie rozwiązanie i wdrożyć je w Twojej firmie:
📧 Email: biuro@atisoft.pl
📞 Telefon: +48(22)3983245